1. Kennisbank Aangetekend
  2. Juridisch
  3. Toepasselijke Nederlandse wetgeving

Wet financieel toezicht; Zorgplicht (art. 4:24a, 4:20 en 4:21 Wft)

Financiële dienstverleners hebben een wettelijke zorgplicht om in het belang van klanten te handelen, vastgelegd in de Wet financieel toezicht. Aangetekend Mailen biedt een manier om naleving van deze zorgplicht aan te tonen, met juridisch bewijs.

De zorgplicht en de normen ten aanzien van de zorgplicht gelden voor financiële dienstverleners zoals banken, pensioenfondsen, assurantietussenpersonen, financieel adviseurs, verzekeraars, notarissen en fiscalisten.

De algemene zorgplicht voor financiële dienstverleners is vastgelegd in de Wet financieel toezicht (artikel 4:24a Wft)

Artikel 4:24a Wft

  1. Een financiële dienstverlener neemt op zorgvuldige wijze de gerechtvaardigde belangen van de consument of begunstigde in acht.

  2. Een financiële dienstverlener die adviseert, handelt in het belang van de consument of begunstigde.

  3. De Autoriteit Financiële Markten geeft met betrekking tot het eerste en tweede lid slechts toepassing aan artikel 1:75 bij evidente misstanden die het vertrouwen in de financiële dienstverlener of in de financiële markten kunnen schaden.

  4. Onze Minister zendt binnen drie jaar na de inwerkingtreding van dit artikel aan de Staten-Generaal een verslag over de doeltreffendheid en de effecten van dit artikel in de praktijk.

(Bron: Wft)

Financiële dienstverleners moeten handelen in het belang van de klant. Gedurende de looptijd van de overeenkomst moet men de klant op de hoogte brengen van wezenlijke wijzigingen in de informatie die bij het eerste advies of de bemiddeling is verstrekt om de klant in staat te stellen een adequate beoordeling van het financiële product of de financiële dienst uit te voeren. Deze zorgplicht vindt men in artikel 4:20 Wft. Deze informatieplicht is doorlopend en behoort tot het takenpakket, tenzij men met de betrokken aanbieder van het financiële product is overeengekomen dat de aanbieder de klant informeert (artikel 4:21 Wft).

Met gebruik van de dienst Aangetekend Mailen kan de financiële dienstverlener aantoonbaar maken dat men heeft voldaan aan de zorgplicht in combinatie met de ontvangsttheorie. Het biljet met bewijslast rondom de communicatie wordt minimaal 7 jaar lang bewaard vanuit onze rol als onafhankelijke derde. Vaak zelf ontwikkelde ‘mijn omgevingen’ voldoen niet aan de zorgplicht wanneer het bericht zonder expliciet aangeboden notificatie in de betreffende box wordt geplaatst.

 

Publicatie

De zorgplicht valt uiteen in verschillende onderdelen. Banken dienen klanten te informeren over specifieke of bijzondere risico’s welke aan een bepaalde dienst of product verbonden zijn zodat zij een weloverwogen keuze voor een bepaald product kunnen maken (informatieplicht). Voorts dienen banken te waarschuwen in geval van woekerpolissen of andere complexe beleggingsproducten die met een restschuld kunnen eindigen (waarschuwingsplicht). Ook dient een bank te onderzoeken of een klant bepaalde risico’s wel wil dragen en of deze ook in staat is aan de verplichtingen te voldoen, dan wel dat sprake is van overcreditering (onderzoekplicht). Valt deze toets negatief uit dan dient de bank de beoogde transactie zelfs te ontraden.

De zorgplicht van banken geldt niet alleen jegens particulieren, maar ook ten aanzien van zakelijke klanten. In de rechtspraak zijn meerdere uitspraken te vinden over de vraag of de bank in strijd met haar zorgplicht heeft gehandeld door van haar bevoegdheid tot opzegging van de kredietovereenkomst over te gaan. De bank is hiertoe gerechtigd indien er een voldoende zwaarwegende grond voor opzegging bestaat en als de maatregel van opzegging proportioneel is in verhouding tot de tekortkoming van de klant.

De ontwikkeling van de zorgplicht heeft in de negentiger jaren vorm gekregen; aanvankelijk alleen in de rechtspraak, maar in latere jaren zijn ook in de wetgeving diverse bepalingen opgenomen, bijvoorbeeld in de Wft (Wet financieel toezicht). Als verstrekkers van hypotheken is op banken de Gedragscode Hypothecaire Financiering van toepassing. De zorgplicht geldt ook voor de precontractuele fase. Indien banken in strijd met de zorgplicht handelen ontstaat in beginsel aansprakelijkheid voor de schade.

De laatste jaren zijn in de jurisprudentie steeds meer uitspraken over de schending van de zorgplicht verschenen en heeft de rechtspraak een grote ontwikkeling doorgemaakt. De normen ten aanzien van de zorgplicht gelden nu ook voor andere dienstverleners zoals assurantietussenpersonen, financieel adviseurs, verzekeraars, notarissen en fiscalisten. Ook deze beroepsbeoefenaren dienen ten opzichte van de klant de zorgvuldigheid in acht te nemen die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht. Dit is de norm waaraan het handelen of nalaten van de bank wordt getoetst.


(Bron: CKC Advocaten, mr. E.A.M. Claassen, datum 01-01-2017)